Bijzondere wezens in relatief ondiepe wateren

De onlangs ontdekte koraalriffen in de Indonesische tropen blijken tot de meest vruchtbare van onze aarde te behoren. Sprookjesachtige wezens wonen er: zeeslangen in kongsi’s van dertig, het pygmee zeepaardje en het zogenaamde elektronische schelpdier dat als flitsend wordt omschreven.

Pygmee zeepaardje, aangetroffen op een diepte van 32 meter, in de omgeving van een scheepswrak.

In de aflevering van maandag 30 januari van het tv-programma Natuur op 2: Planet Earth, dat door de Evangelische Omroep via Nederland 2 wordt uitgezonden, komen die bovengenoemde natuurverschijnselen aan de orde.
De film in kwestie wordt uitgezonden op maandag 30 januari, tussen 19:25 uur en 20:25 uur.

Nicholas Nickleby wordt ‘Am Abend vorgelesen’

In de, op deze site regelmatig genoemde programmareeks, Am Abend vorgelesen van de Duitse regionale radiozender NDR Kultur wordt gedurende de twee laatste avonden van januari en de eerste avond van februari steeds het gebruikelijke half uur van genoemd programma ─ tussen 22:05 uur en 22:35 uur ─ gewijd aan voordrachten uit de roman Nicholas Nickleby uit de jaren 1838-1839 van de Engelse, tot in onze dagen zeer populaire schrijver Charles Dickens (1812-1870). De gedeelten uit dat boek worden gelezen door de Duitse toneelspeler en filmacteur Hans Paetsch (1909-2002). Gezien de levensdata van deze spreker mogen we ervan uitgaan dat het hier oudere opnamen betreft uit het laatste deel van de twintigste eeuw. Dat doet aan de kwaliteit, het belang en de vreugde van het luisteren echter niets af.

Volstrekt eenzaam met een vel muziekapier

Over het proces van componeren
Na de aflevering over de eenzame positie van dirigenten in de orkestruimte tijdens de voorbereidingen en gedurende de uitvoering van muziekdrama’s, welke in de reeks Opernkonzert van de Duitse regionale radiozender NDR Kultur werd uitgezonden, volgt op donderdag 26 december ─ tussen 20:05 uur en 22:00 uur ─ de aflevering Einsam vor dem leeren Blatt? ─ Über Lust und Last des Opernkomponierens.
Deze aflevering gaat over het arbeidsproces van componisten, met name die, welke zich ─ al dan niet incidenteel ─ bezighouden met het creëren van nieuw muziekdrama. Menig componist blijkt moeite te hebben om zijn muziek op papier te krijgen. 
Dat geldt overigens niet alleen voor componisten van muziekdrama’s, maar in de context van elke vorm van (al dan niet klassiek) componeren: een leeg vel muziekpapier dat je aanstaart . . . . .

Nieuwe muziek tijdens Reykjavik Festival

De Duitse regionale radiozender NDR Kultur biedt op woensdag 25 januari weer een aflevering van het vaste programmaonderdeel Neue Musik met als thema Neue Musik an dunklen Tagen ─ die Dark Music Days in Island und Neues aus anderen skandinavischen Ländern.

De Finse componiste Kaija Saariaho.

Daarin wordt aandacht besteed aan de Dark Music Days, een festival voor hedendaagse muziek, dat vier dagen achtereen ─ 26 tot en met 29 januari ─ wordt gehouden in Reykjavik.
Gedurende die vier dagen worden in de hoofdstad van IJsland werken voorgesteld van onder meer de Deense componist Per Nørgärd (geboren 1932) en de Finse Kaija Saariaho (geboren 1952).
Het zou, gezien de donkere dagen waarop dit festival wordt gehouden, dat het eerste Vioolconcert van Per Nørgärd uit de jarfen 1985-1986 zou worden gespeeld, vanwege de titel: Helle Nachte.

Twee zwijgende film in de reeks Orgel Anders van de Lutherse Kerk Groningen, deze vrijdagavond

Twee speelfilms
Op vrijdag 27 januari biedt de Lutherse Kerk in Stad, in de reeks Orgel Anders, weer een zwijgende film, die met muziek zal worden begeleid. In mijn jeugd werd dat fenomeen betiteld als stomme film. Met enige regelmaat kunnen we in genoemd godshuis een dergelijke presentatie bijwonen, en deze keer is dat Carmen uit 1915 van de internationaal vermaarde regisseur Cecil B. de Mille (1881-1959).
In die tijd werd, in bioscopen en andere theaters waar films werden voorgesteld, de begeleiding verzorgd door een piano, een bandje ─ in de grote theaters door een echt orkest ─ of een harmonium.
In de Lutherse Kerk gebeurt dat, door de Belgische organist die zich heeft gespecialiseerd in dit genre: Wannes Vanderhoeven.
Er wordt niet alleen op het Van Oeckelen-orgel uit 1902 gespeeld, maar tevens op een harmonium.
Na de pauze volgt een tweede film, die eveneens bijna een eeuw oud is: One Week, uit 1920 van Buster Keaton (1895-1966). Daarin speelt de regisseur zelf de rol van Bruidegom.

Buster Keaton.

Bijzonderheden
De avond begint om 20:15 uur; de toegangsprijs bedraagt 10 euro, respectievelijk 8 euro voor degenen, die gewoonlijk korting genieten op basis van hun status. Gedurende de pauze krijgt men thee of koffie naar keuze aangeboden, en na afloop is er nog een bijeekomst in de Art Deco Lutherzaal naast de kerk, waar de aanwezigen kunnen napraten bij een glas wijn dat eveneens wordt aangeboden.

Cesaro-papistische megalomaan: Vladimir Poetin

De Britse cultuurzender BBC Two-television presenteert op donderdag 19 januari de eerste aflevering van een vierdelige serie documentaires getiteld Putin, Russia and the West, over de weerzinwekkende dictator Vladimir Poetin, die in zijn cesaro-papistische megalomanie meent dat hij zich, als een met willekeur regerende Tsaar, alles kan veroorloven, zoals we dat met pathologische ego’s ─ van patiënten, respectievelijk criminelen ─ altijd weer kunnen meemaken.

De vierdelige serie gaat over de nu voormalige president van de Russische Federatie ─ die deze functie over enkele maanden opnieuw meent te kunnen bekleden ─ en diens invloed op de binnenlandse en buitenlandse politiek.
Dat soort van uitzonderlijk abjecte lieden, van wie deze Poetin nog niet zo lang geleden is gekwalificeerd als loepzuivere democraat, door een ─ letterlijk of figuurlijk ─ volstrekt bezopen voormalige Duitse politicus, die eveneens door zelfoverschatting in een ijzeren greep werd gehouden. Al zulke wezens verdienen niet een positie vol verantwoordelijkheid te bekleden; wel verdienen zijn een mini-knäckebröd met een maximale hoeveelheid cyaankalisuikertjes.
Uitzending op donderdag 19 januari zal zijn tussen 22:00 uur en 23:00 uur onze tijd. De volgende drie delen kunt u verwachten op de drie navolgende donderdagen op dezelfde zender.
__________
Afbeelding: De dictatoriale, gevaarlijk megalomane, Russische ex-president Vladimir Poetin, die geen andere bedoeling heeft dan het bevredigen van de eigen kwalijke lusten. Foto overgenomen van de Homepage van BBC Two-television.

Orkest Vrije Universiteit speelt zaterdagmiddag in Groningen, en maandagavond in Amsterdam

In verband met het vijftigjarig bestaan van het Orkest van de Vrije Universiteit ─ gevestigd in Amsterdam ─ geeft dit ensemble, onder leiding van Daan Admiraal, de komende dagen twee concerten: het eerste in de onlangs qua meubilair aanmerkelijk verfraaide ─ want eindelijk niet meer voorzien van die pijnlijk agressieve oranje stoelen met die rode, witte en blauwe indeling ─ grote zaal van het cultuurcentrum De Oosterpoort in de Stad Groningen.
Het concert wordt gegeven op zaterdag 21 januari, vanaf 14:15 uur. Op het programma staan twee werken: de uit 22 onderdelen bestaande, alleen voor een echt grote concertzaal tot zijn recht komende ─ compositie Eine Alpensinfonie, opus 64 voor orgel en groot orkest, geschreven in de jaren 1911-1915, van de veelzijdige Duitse componist en dirigent ─ en enige tijd politiek actief in de jaren van Duitse duisternis ─ Richard Strauss (1864-1949), alsmede de Muziek voor snaarinstrumenten, slagwerk en celesta uit 1936 van de Hongaar Béla Bartók (1881-1945).
Maandag 23 januari wordt het optreden ’s avonds herhaald in het Concertgebouw te Amsterdam.

Steenarend gesignaleerd in Lauwersmeergebied

Voorbeeld van steenarend.

Het is een grote zeldzaamheid als in onze contreien een steenarend vliegend wordt aangetroffen. Zo’n vogel is nu gesignaleerd in het Lauwersmeergebied, in de buurt van de Sennerplaat. Hoewel er een foto is gemaakt, heeft men nog geen exacte gegevens kunnen vaststellen. Vogelaars proberen het dier nu weer te vinden om met zekerheid te kunnen zeggen dat de geuite, sterke vermoedens juist zijn.
Het dier voelt zich normaliter het beste thuis in berggebied. Het vermoeden is geuit dat het dier, op vleugelen van de harde wind, uit Schotland is gekomen.
TV Noord meldde dit heden op de homepage. Ongetwijfeld zal er nadere aandacht aan deze gebeurtenis worden besteed in de Nieuwsuitzending van 18:00 uur, met daarna talrijke herhalingen tot in de vroege ochtend van woensdag 18 januari.

Docu en docudrama over Friedrich II von Preußen

Friedrich II, koning van Pruisen.

Supermacht Preußen
In het vaste programma ZDF-History wordt op zondag 15 januari de aflevering Supermacht Preußen ─ Der alte Fritz und seine Erben uitgezonden, over Frederik II van Pruisen (1712-1786), die als Frederik de Grote de geschiedenis is ingegaan. Hij werd drie eeuwen geleden geboren, en gezien het ronde getallen fetisjisme dat in die context bijkans alles overheersend is, mogen we ons niet verbazen dat deze voormalige correspondent van Voltaire maar weer eens wordt ‘opgegraven’.

Docudrama
Laat op de avond van maandag 16 januari ─ vanaf 22:45 uur ─ vertoont de Duitse publieke televisiezender ARD/Das Erste een docudrama getiteld Friedrich ─ ein deutscher König, over het leven van Friedrich II, die koning van Pruisen was.
We zien onder meer Katharina Thalbach, Anna Thalbach en Oliver Nägele in de belangrijkste rollen.
Als alles volgens de agenda verloopt, eindigt dat docudrama in de nacht op dinsdag 17 januari, omstreeks 0:15 uur.

Portret van en concert met Hans Richter-Haaser

Honderdste geboortedag
Op zaterdag 14 januari, tussen 20:05 uur en middernacht, worden op de Duitse regionale radiozender NDR Kultur twee programma’s uitgezonden waarin de in 1980 overleden Duitse top-pianist Hans Richter-Haaser (geboren op 6 januari te Dresden in 1912) de protagonist is.
Velen, die kennis van pianomuziek hebben ─ gecombineerd met inzicht in de kwaliteit van de piano spelende solisten ─, beschouwen Hans Richter-Haaser als één der meest vooraanstaande Duitse pianisten uit de periode na de Tweede Wereldoorlog. Hij was overigens meer dan alleen pianist: hij doceerde aan het Conservatorum te Detmold, was tevens dirigent en componist.

De Duitse pianist Hans Richter-Haaser. Deze foto is afkomstig van het You Tube-filmpje waarin hij Beethovens sonate Les Adieux uitvoert.

Ik heb het voorrecht gehad om gedurende drie decennia ─ waarvan de eerste twee in de onvergelijkelijke akoestiek van de grote zaal van het cultureel centrum de Harmonie te Groningen ─ bijna ieder seizoen Hans Richter-Haaser te horen spelen met de Groninger Orkest Vereniging, die vanaf 1961 Noordelijk Filharmonisch Orkest ging heten, en nu als Noord Nederlands Orkest te boek staat. Een enkele keer speelde deze pianist zelfs twee keer in één seizoen, en eenmaal is het gebeurd dat hij in genoemde zaal drie avonden achtereen met het ensemble in kwestie optrad: met Brahms, opus 83.

Portret en concert
Deze zaterdag wordt tussen 20:05 uur en 22:00 uur een radio-portret van pianist Hans Richter-Haaser geschetst. Aansluitend, onderbroken door vijf minuten Nieuws, volgt een concert onder de titel Der Brahms-Interpret Hans Richter-Haaser.
Het eerste Brahms-concert ─ in d kleine terts, opus 15, uit 1858 ─ wordt direct gevolgd door het Concert nummer 2 voor piano en orkest ─ in Bes grote terts, opus 83, uit 1883 ─, eveneens van Johannes Brahms (1833-1897) uitgevoerd.
En ook al beweert de VPRO dat Hans Richter-Haaser die werken op een orgel speelt, u mag van mij aannemen dat dat simpelweg één van de talrijke slorigheden van de medewerkers van dat tijdschrift zijn, waarin de meest stuitend-stupide dingen worden beweerd op de overzichtspagina’s met de programma’s.